İdrar Kaçırma Ameliyatları
Erkeklere oranla kadınlarda idrar kaçırma problemi daha fazla görülen, ciddi psikolojik, seksüel ve sosyal etkileri olan sorunlar arasındadır. Bu yüzden idrar kaçırma ameliyatları ve medikal tedavileri önem taşımaktadır, idrar kaçırma ameliyatları vajina estetiği ile eş zamanlı yapılabilmektedir.
İdrar kaçırma nedir?
Tıp terminolojisinde idrar kaçırma ‘inkontinans’ veya ‘üriner inkontinans’ olarak da geçmektedir, istem dışı idrarın kaçışını işaret eder; idrar kaçırmanın stres, urge, mikst gibi değişik türleri söz konusudur.
İdrar kaçırma neden olur?
İdrar kaçırma sorunu yaşayanların çoğunda problemin vajinal doğum sonrasında başladığı görülmektedir. Bir kısmında da yaşa veya menopoza bağlı olarak kolajen bağ dokusu zayıflamakta ve sonrasında idrar tutamama sorunu gerçekleşmektedir.
İdrar Kaçırma Türleri Nelerdir
İdrar kaçırma türlerini Stres inkontinans, Urge inkontinans, Mikst üriner inkontinens, Koital inkontinans olmak üzere 4 gruba ayırabiliriz.
Stres inkontinans nedir?
Toplumda pek çok kesimde bilindiği şekliyle idrar kaçırma problemi özellikle öksürme, gülme, ağır yük kaldırma sırasında idrar kaçırma biçiminde gerçekleşmektedir. İstemsiz idrar kaçırmanın bu şekilde, yani öksürme, gülme gibi karın içi basıncının artışına yol açacak durumlara bağlı olarak gerçekleşmesi ‘Stres Üriner İnkontinans’ (SUİ) olarak da adlandırılmaktadır; kadınlardaki idrar kaçırma sorunu genellikle bu tipte, yani stres inkontinans şeklindedir.
Vajinal doğum yapmış olmak, özellikle ileri yaş ve obezite stres tip inkontinans için artan risk faktörleridir, diğer yandan erken menopoz, sigara içme, genetik olarak kötü kolajen yapısına sahip olma, KOAH, astım gibi kronik akciğer hastalıklarının olması da stres tip üriner inkontinans görülme olasılığını yükseltmektedir.
SUİ’de genellikle cerrahi yöntemler veya cerrahi dışı lazer, radyofrekans tedavileri yapılmaktadır.
Urge inkontinans nedir?
Kişinin idrarı geldikten sonra tuvalete yetiştirememesi durumudur urge inkontinans.. . İdrar, tuvalete yetişemeden kontrolsüz bir şekilde akmakta ve urge inkontinans de sosyal yaşamı oldukça olumsuz şekilde etkilemektedir… (Urge- ‘Örc’ olarak okunur). Anatomik deformiteden çok beyinden gelen sinyal yolaklarında bozukluk söz konusudur; özellikle sosyal yaşamı aşırı derece etkileyen bu durum; evden çıkamama, insanlardan uzaklaşma, yalnızlaşma sorunu yaratır, urge tip inkontinansın tedavisi medikaldir…
Her iki inkontinans tipi de, hem de kişinin kendisini partnerine karşı cinsel yönden kötü hissetmesine neden olmakta hem de kişiyi psikolojik açıdan etkilemektedir.
Mikst üriner inkontinens nedir?
Hem stres hem de urge inkontinans bir aradadır mikst tip üriner inkontinansta; karışık tip inkontinans olarak da bilinmektedir. Ürodinami testleriyle inkontinansın tipi ve ağırlığı belirlenerek, tedavi şekli belirlenir.
Yapılan çalışmalarda idrar kaçıran hastaların %17’sinde urge inkontinans, %34’ünde mikst inkontinans, %48’indeyse stres inkontinans saptanmıştır; diğer bölümü de nadir görülen inkontinans tipleridir…
Koital inkontinans nedir?
Koital inkontinans, cinsel ilişki (koit) sırasında idrar kaçırma sorunudur, özellikle vajinal doğum yapan ve ileri yaşta olan hastalarda görülmektedir. İlişki sırasında idrar kaçırma şikayeti olan kadınlar, hem eşlerinden utanmakta hem de ilişki anında her an idrar kaçırabilecekleri kaygısıyla kendilerini ilişkide rahat hissedememektedir, bu da ciddi haz ve orgazm problemlerine neden olmaktadır.
Bir süre sonra cinsel isteksizlik meydana gelmesi de neredeyse kaçınılmaz bir son olmaktadır, bu yüzden altta yatan nedene yönelik tedavi uygulanması kişinin hem fiziksel sağlığı hem de cinsel hayatı açısından önem arz etmektedir.
İdrar kaçırma tedavisi
İdrar kaçırma şikayeti ile başvuran hastadan öncelikle anamnez alınır; şikayetleri detaylı olarak dinlenilir, bazı spesifik sorularla idrar kaçırmasının hangi tip olduğu anlaşılmaya çalışılır… İdrar kaçırma sorununun kişinin sosyal ve cinsel yaşamını ne derece etkilediğine ilişkin bazı özel ölçekler de bulunmaktadır.
Anamnezinin ardından jinekolojik muayeneye geçilir; muayene sırasında inspeksiyon ile (bakarak) ve bazı manevralarla (hastayı ıkındırmak, öksürtmek) hastada idrar kesesinde sarkma olup olmadığı ve karın içi basıncını artıran durumlarda idrar kaçırıp kaçırmadığı belirlenir.
Söz gelimi, öksürürken fışkırır tarzda idrar kaçıran bir hastada stres tip inkontinans baskın demektiranamnez ve muayene sonunda hastadaki idrar kaçırmanın tipi ve derecesi genellikle saptanır. Bir kısım hastalarda özel bazı testlerle (üroflowmetre vs) idrar kaçırma sorununa ilişkin daha detaylı bilgi de edinilebilir. Uge ve mikst tip inkontinanslarda bu tip testler özel bir önem taşımaktadır.
Tanı konulduktan sonra hasta ile tedavi seçenekleri hakkında görüşülür, inkontinansın tipine göre uygun tedavi seçenekleri değişkenlik göstermektedir.
İdrar kaçırma için geliştirilen pek çok yeni nesil ilaç bulunmaktadır günümüzde fakat bu ilaçlar stres tip inkontinansta genellikle başarılı değildir. Stres tip inkontinansın temelinde; genellikle pelvik taban kaslarında güçsüzlük (hipotonisite), idrar kesesinde sarkma ve mesane boynunda hipermobilite yatmaktadır. Bu yüzden ilaç tedavisinden çok enerji modalite tedavileri (lazer vs.) ve cerrahi tedaviler daha uygundur.
SÜİ haricinde diğer türlerdeki inkontinanslarda ise ilaç tedavileri başarılı olmakla birlikte, bu tedavilerde kullanılan ilaçların ciddi yan etkileri görülmektedir, bu nedenle ilaçlara mutlaka doktor kontrolünde başlanması ve devam edilmesi gerekir.
Özellikle vajinal doğum sonrası ve ilerleyen yaşla birlikte kasılma gücünü kaybeden (hipotonisite) pelvik bölge kasları için kadınlara ‘Kegel Egzersizleri’ de tavsiye edilmelidir. Bu egzersizler, gün içerisinde kolaylıkla uygulanabilen ve hafif idrar kaçırma problemi yaşayan hastalar için oldukça faydalıdır. Aynı zamanda ilaç tedavisi alan veya ameliyat olan hastalarda da tedaviye eklenmesi önerilir.
Giderek kullanımı artan lazer ve radyofrekans (RF) gibi enerji modalite tedavileri de idrar kaçırma tedavilerinde son derece etkindir; bu tedavilerin girişimsel olmaması ve anestezi gerektirmemesi yönünden de pek çok avantajı vardır.
Lazer ve RF tedavileri, uygun hasta grubunda başarılıdır fakat bu tedavilerin uygun olmadığı hastalar da vardır, pelvik organ sarkması (rahim, idrar kesesi, kalın bağırsakta sarkma şikayeti) bulunan hastalar bunların başındadır.
Cerrahi uygulamalar, son seçenek olarak kabul edilmekle birlikte, özellikle ciddi pelvik organ sarkması bulunan hastalarda ilk seçenek olarak görülmelidir. Bunun yanında idrar kaçırma tedavisi için farklı cerrahi yöntemler de söz konusudur.
Ameliyatlar, deneyimli bir el tarafından yapıldığında, başarılı sonuçlar elde edilmekte ve hastanın hayat kalitesini artırmakta bu operasyonlar, genital estetik ameliyatlar ile eş zamanlı olarak da gerçekleştirilebilmektedir.
İdrar kaçırma ameliyatları nasıl yapılır?
Jinekolojik muayenede idrar kesesinde sarkma, rahimde veya kalın bağırsağın son kısmı olan rektumda sarkma varsa, ameliyat kaçınılmazdır, kadınlarda pelvik kasların güçsüzlüğü veya bağ dokusunun azalmasına bağlı olarak vajinal yoldan pelvik organlarının sarkması, ‘Pelvik Organ Prolapsusu’, kısaca POP olarak adlandırılmaktadır.
Vajina ön duvar destek dokusunun zayıflaması, doğumlara bağlı zedelenmesi, idrar torbası sarkmasının nedenidir, ameliyatla bu anatomik zayıflık güçlendirilmekte ve sarkma sorunu çözülmektedir. Vajinanın ön duvarının onarılması colporaphy anterior, arka duvarının onarılması ise colporaphy posterior operasyonu olarak da adlandılır.
Hastanın şikayetlerine, muayene bulgularına, tanı testlerine ve yaşına göre POP’ta yapılacak operasyonun şekli belirlenmektedir.
Muayene Bulgusu |
Tanı |
Tedavi Şekli |
Vajinada yalnızca bollaşma ve ilişkide hissizlik |
Vajinal relaksasyon sendromu |
Vajinal daraltma ameliyatı |
Vajinanın arka duvarının sarkması |
Rektosel (Barsak sarkması) |
Vajinanın arka duvar ameliyatı (Colporaphy posterior) ve rektosel onarımı operasyonu |
Vajinanın ön duvarının sarkması |
Sistosel (idrar torbası sarkması) |
Vajinanın ön duvar ameliyatı (Colporaphy anterior),idrar kaçırma sorunu da varsa mesane boynunun desteklenmesi |
Rahim sarkması |
Prolapsus Uteri (Rahim sarkması) |
Genç yaşlarda rahmin asılması / İleri yaşlarda ise vajinal yoldan rahmin çıkarılması (Vajinal histerektomi) |
TOT ve TVT Ameliyatları
İdrar kaçırmanın yaşandığı bazı durumlarda idrar torbası veya mesane boynu yukarıya ‘meş’ denilen askılarla asılarak sabitlenir; bu tür ameliyatlarda TOT veya TVT teknikleri kullanılır.
İdrar kaçırma sorununun giderilmesinde en sık uygulanan, komplikasyon oranı düşük ve güvenilir cerrahi işlem, mesane boynu asma (TOT ve TVT) operasyonlarıdır. Son geliştirilen tekniklerle dışarıdan herhangi bir iz olmadan, kısa sürede, bölgesel anestezi ile yapılan bu ameliyatlardaki başarı oranı %90-95’tir. Fakat, ameliyat sonrası şikayetler tekrarlayabilir bu yüzden operasyon için doğru teknik seçilmelidir.
İdrar kaçırma ameliyatları ile birlikte vajina estetiği
İdrar kaçırma operasyonlarıyla birlikte vajina daraltma ameliyatları sıklıkla yapılarak hem vajina genişliği azaltılmakta, hem de pelvik taban kasları güçlendirilmektedir. Bunun yanında aynı seansta labioplasti (iç ve dış dudak estetiği),genital bölge sıkılaştırma ve dolgu operasyonları da gerçekleştirilmektedir.
Lazerle idrar kaçırma sorunu tedavisi
Uygun hastalarda, ameliyatsız, lazerle idrar kaçırma tedavileri de günümüzde yapılabilmekte bu işlem sırasında mesane boynundaki kolajen doku da güçlenmekte ve idrar kaçırma sorunu ortadan kaldırılabilmektedir. Fakat burada önemli olan kişinin yapılan jinekolojik muayenesinde idrar torbası, bağırsak veya rahim sarkması olmamalıdır; eğer bu tür bir pelvik organ sarkması söz konusuysa cerrahi en uygun tedavi yöntemdir.
Kadınlarda İdrar Kaçırmada İlaç Tedavileri
Kadınlarda idrar kaçırma sorununun tedavisinde bazı ilaçların kullanılması da söz konusudur; bunla birlikte idrar kanalı kaslarını gevşeten ilaçlar, antidepresanlar ve moleküler düzeyde etki eden ilaçlar ile ilgili bilimsel çalışmalar halen sürmektedir, bu ilaçların bir kısmındaki yan etkiler, kullanımlarında sıkıntı yaşatmaktadır.
Özellikle menopoz döneminde kullanılan ve vajina içi kolajen üretimini sağlayan lokal östrojen içerikli ilaçlar da oldukça etkilidir, günümüzde pek çok kadını yakından ilgilendiren idrar kaçırma sorununun, cerrahi veya cerrahi dışı pek çok tedavi seçeneği söz konusudur, önemli olan, konunun uzmanı olan bir hekimle zaman kaybetmeden görüşmektir.
İdrar kaçırma ameliyatları pahalı mı? Ücreti nedir?
İdrar kaçırma ameliyatlarındaki ücretler; operasyonun genişliğine, anestezi yöntemine, ameliyatı yapan hekime ve hastaneye göre değişkenlik göstermektedir, ücretleri konusunda bilgi alabilmek için öncelikle bir muayene olmanızda fayda vardır.